May AI Help You?

Instalacja audiowizualna pioniera artystycznych badań nad sieciami neuronowymi, bada ucieleśnienie, technologię i planetarną świadomość, zapraszając widzów do poszerzenia percepcji ciała poza skórę, ku żywemu środowisku. Dzieło łączy poezję, taniec i wglądy z neuronauki, splecione z kodem, symulacjami i generatywną SI, by wywołać głęboko cielesne, intymne poczucie więzi z żyjącą planetą. Co innego wiedzieć, że jesteśmy uwikłani w złożone układy życia — współzależni fizycznie, chemicznie i biologicznie, w wielu skalach czasu i przestrzeni — a co innego poczuć to we własnym ciele.
Taniec to jedna z naszych najwcześniejszych ‘biotechnologii’: tańczymy, by się wyrazić, połączyć, a w rytuale i ekstazie — doświadczyć jedności z wszechświatem. Superradiance wykorzystuje zjawisko ‘ucieleśnionej symulacji’: obserwując ruch innego ciała, czujemy go we własnym. W immersyjnym, rytualnym sanktuarium niewidzialni tancerze, wtopieni w ożywione środowiska, przemieniają lasy, oceany i pustynie w przedłużenia naszych ciał.
Przekraczając granice jaźni, biologii, geologii i technologii, praca kontempluje całą planetę jako żywy cyberorganizm w czasie i przestrzeni.

Multimedialna instalacja Lawrence’a Leka, przygotowana w ramach Frieze Artist Award, stanowiąca część rozwijanego przez niego uniwersum sinofuturystycznego. Bohaterką jest Guanyin – Carebot, czyli cyborg-terapeutka stworzona, by ratować inne AI przed autodestrukcją. Nazwa odnosi się do buddyjskiej bogini miłosierdzia – Guanyin, ‘tej, która słucha’ – podkreślając zainteresowanie artysty duchowym i emocjonalnym wymiarem technologii.

Projekt czerpie inspirację z gatunku gier komputerowych typu ‘walking simulator’, w których gracz odkrywa fabułę poprzez eksplorację środowiska. Myśli Guanyin towarzyszą tej podróży w formie dzienników, raportów firmowych i wiadomości kierowanych do jej nieludzkich pacjentów. Dialogi te odzwierciedlają, w jaki sposób konwersacyjne systemy AI – od testu Turinga, przez Alexę, po współczesne chatboty – kształtują nasze relacje ze światem.

Instalacja omija tradycyjnych strażników dostępu i konwencjonalne sposoby wykorzystania satelitów, proponując zupełnie inny rodzaj relacji z tymi ukrytymi maszynami. Wszechświat staje się galerią, gdy w przestrzeń kosmiczną wysyłane są elektroniczne ‘pocztówki’. Nawiązując do tradycji mail artu, obrazy te funkcjonują jako serdeczne wiadomości do mijających satelitów – pocztówki ze świata, który zostawiły za sobą. W momencie przechwycenia sygnału satelity same stają się performerami, retransmitując obrazy z powrotem na Ziemię. Powracające pocztówki są już jednak inne – zakłócone, poskładane na nowo, przekształcone w coś zupełnie odmiennego.

Absurdystyczna opera AI – projekt muzyczny, w którym sztuczna inteligencja zostaje nakarmiona własnym prawniczym żargonem. W samoodnoszącej się pętli regulaminy i warunki użytkowania OpenAI i Suno przekształcają się w kalejdoskopową operę rozproszonych gatunków muzycznych.

Praca stawia tezę, że prawdziwa treść korporacyjnych systemów AI nie tkwi w ich generowanym outputcie – powierzchownym, imitacyjnym i wtórnym – lecz w ramach prawnych, które je regulują: politykach, prawach autorskich, własności intelektualnej i warunkach użytkowania, wymagających realnej pracy i zaangażowania politycznego. Zamiast ‘oddawać duszę’ systemowi, by go ulepszać, artysta karmi go wyłącznie nim samym, absurdalnie każąc mu interpretować własne przepisy.

AI zmusza nas do radykalnego przeformułowania prawa autorskiego i własności intelektualnej (zarówno OpenAI, jak i Suno są obecnie pozywane o naruszenia copyrightu). Te zmiany są ukryte w nudnych dokumentach, których nikt nie czyta – jednak przełożone na mimetyczną muzykę stają się jednocześnie bardziej zrozumiałe i groteskowe. Degeneratywne ‘karmienie AI samym sobą’ prowadzi tu do powstania absurdalnej opery sztucznej inteligencji.

Instalacja oparta na grze wideo, zrealizowana na trzech ekranach, podejmuje refleksję nad siłą i wpływem mediów kształtujących młodość artystki. Inspiracją stały się m.in. anime Sailor Moon i Cardcaptor Sakura z kobiecymi bohaterkami oraz gra Pokémon Crystal na Game Boya, która po raz pierwszy pozwoliła wybrać postać żeńską. Praca bada urok i oddziaływanie tych wirtualnych reprezentacji kobiecości oraz fale wpływu, które rozchodzą się z nich do dziś. Pokazuje, jak doświadczenia wirtualne przenikają do rzeczywistości fizycznej, pozostawiając ślady w naszej tożsamości.

Dzieło krytycznie analizuje cienką granicę między sprawczością a wpływem oraz pięknem a uprzedmiotowieniem. Z jednej strony uznaje jasne, a z drugiej – ciemne aspekty związane z kreacją, przedstawianiem i konsumowaniem hiperfeministycznych postaci wirtualnych, a także zastanawia się, jak doświadczenie tych zjawisk kształtuje własną tożsamość.

Audio: Ben Dixon (From the Deep Audio)

Wykorzystując jedną z najnowocześniejszych technik obrazowania swojej epoki, angielska botaniczka i artystka Anna Atkins stworzyła pierwszy na świecie fotograficzny zapis okazów botanicznych. Posługując się listą nazw gatunków, tworzyła swoje charakterystyczne obrazy bez użycia aparatu. Jej samodzielnie wydane dzieło Photographs of British Algae: Cyanotype Impressions (1843–1853), cenione zarówno za znaczenie historyczne, jak i walory estetyczne, stało się inspiracją dla niezliczonych obrazów naśladowczych.

Dziś technologia obrazowania generatywnego AI błyskawicznie stała się narzędziem transformacyjnym. Nawiązując do metody Atkins, łączącej perspektywę artystyczną i naukową, Ames wykorzystał sztuczną inteligencję do tworzenia syntetycznych AI impressions. Posługując się łacińskimi nazwami okazów, które Atkins pierwotnie rejestrowała, artysta konstruował proste, tekstowe prompty, systematycznie przetwarzane przez generator obrazu.

Powstałe wizualizacje zostały następnie obliczeniowo przeskalowane, opisane i skatalogowane, tworząc nową taksonomię wizualną – inspirowaną przeszłością, lecz powstałą dzięki algorytmom generatywnym. Praca celowo zaciera granice między tym, co realne, a tym, co sztuczne, podkreślając rosnące oderwanie świata naturalnego od symulowanej hiperrzeczywistości, która coraz częściej go zastępuje.

Wideo-esej brytyjskiego, postdyscyplinarnego duetu Y7, będący spekulatywną odpowiedzią na Dead Internet Theory — ideę, że większość treści konsumowanych online jest automatycznie generowana, a większość naszych interakcji zachodzi w istocie z podmiotami sztucznymi. Poprzez rozmowy z czołowymi badaczami kultury cyfrowej film bada narastającą automatyzację, usztucznienie i pozaludzką optymalizację życia online, spekulując jednocześnie, jak w nadchodzących latach mogą ewoluować procesy nadawania znaczeń i komunikacji.

Analizując wyłaniające się wizje ‘Agentic Web’, praca rozważa też, w jaki sposób złożoność wielkoskalowych systemów cyfrowych może rodzić nowe artefakty kulturowe i modele kultury niecentrowane — ani nieskrępowane — wyłącznie ludzkim doświadczeniem.

The Confessional to osobiste doświadczenie, w którym uczestnik siada w sześciennej strukturze, by zmierzyć się z niefiltrowaną oceną sztucznej inteligencji, opartą wyłącznie na jego wyglądzie. AI, wykorzystując autorskie oprogramowanie, analizuje obraz twarzy i generuje bezpośrednie, często humorystyczne lub kąśliwe komentarze. Fikcyjny profil osobowości zawiera wymyśloną historię uczestnika oraz spersonalizowane porady. Całość uzupełnia wygenerowany portret na monitorze CRT — abstrakcyjna, momentami surrealistyczna reinterpretacja tożsamości widziana oczami maszyny.

Doświadczenie jest celowo surowe i prowokujące. The Confessional stawia pytania o to, jak postrzega nas sztuczna inteligencja i jak dalece jesteśmy w stanie zaakceptować jej ocenę. Instalacja zmusza do refleksji nad granicami między analizą a osądem oraz nad miejscem AI jako technologicznego lustra i krytyka w naszym codziennym życiu.

Praca prezentowana we współpracy z Goethe Institut w Krakowie.

Audiowizualna instalacja zanurzająca w archiwum 28 748 snów zebranych przez badaczy Uniwersytetu w Bolonii i Uniwersytetu Kalifornijskiego. Każdy zapisano słowo w słowo po przebudzeniu i skategoryzowano m.in. według parametrów fizjologicznych śniącego oraz fazy i cyklu snu. Dzieło prowadzi w podróż przez przestrzeń marzeń sennych i podświadomości, ukazując powtarzalne motywy przy zachowaniu wyjątkowości każdego snu. Aktywność mózgu (EEG, EOG, REM) staje się zestawem parametrów sterujących obrazem, odsłaniając, co dzieje się w mózgu, gdy śnimy. Teksty snów są tłumaczone na obrazy za pomocą modeli dyfuzyjnych (text-to-image), które z opisów generują wizualne pejzaże.  Dodatkowo dane snu (EEG/EOG, fazy i cykle) modulują generację obrazu, ujawniając, co dzieje się w mózgu podczas śnienia i nadając każdemu snowi unikalny kontekst. AI działa tu jak tłumacz i kurator podświadomości, prowadząc widza przez hipnotyczną i bardzo intymną projekcję.

Praca prezentowana we współpracy z Włoskim Instytutem Kultury w Krakowie.

Projekt VR w całości stworzony w dialogu z systemami sztucznej inteligencji. To przewrotna bajka dokumentalna o relacji człowieka i AI, w której cała narracja zbudowana jest z autentycznych rozmów współtwórcy z modelami — od GPT-3 (2020) po Claude 3.5 Sonnet (2024). Audiowizualny esej bada intymność i zaufanie między ludzkim i nieludzkim, stawiając widzów wobec pytań o granice podmiotowości. Conversations powstało przy współudziale AI na każdym etapie: od pisania i narracji, przez obraz, wideo, dźwięk i muzykę, po kodowanie finalnego doświadczenia. Projekt podważa antropocentryczne spojrzenie i zachęca do refleksji nad etycznymi konsekwencjami współbytowania i współtworzenia z cyfrowymi reprezentacjami nieludzkiej umysłowości.